Crise de la culture française

La declaracion unilaterala d'universalisme marcha pas pus. Dusc'ara França tenia los mejans politics de son "dardalh" internacional que capitava tanben de marchar per rebomb, al dedins del "reialme".

Nos badan los estrangièrs , pròva que França es quicòm!

Mas nos badan mens que dabant ...

Aqui çò que se disian los franchimands...

Per ma fe qualques còps , de monde los troban tròp fièrs e pronses ridiculs...
Mas de que vesèm? Que lo dardalh d'un païs baissa fòrça ambe la sia casuda economica... E que la butada culturala d'unas pensadas dèu d'en primièr èstre sostenguda per la flor de la nauta borgesia.
Aquò's sembla pus lo cas... Sabem plan çò que ne foguèt dins Occitania al sègle passat...
De suspausar que la borgesia parisenca aja encara l'envèja de "sostener" los campions nacionals e de "valorisar" tanben la capitala culturala passada de mòda que se sona Paris...
Aquò' sembla pus d'èstre lo cas...
Tot compte fach seria pas tant grèu qu'aquò... mas elses i creson dur coma fèrre...
Que la reconeissança de pensaires de prumièra est mai que mai "ligada" a de fòrtas campanhas de premsa. La de los qu'an pas cap d'engenh... tanben . Aquò's çò que fa nòstre monde!
Que tot aquò nos fòrça de soscar torna mai del poder economic.
Que d'occitans oblidon mantuns còps, que se lo dardalh internacional , èra pas qu'una istòria d'escrivans, e ben sai que l'Occitania seria mai que mai reconeguda çò qu'es pas lo cas... Los franchimands fan la meteissa deca. Lo poder economica prima gaireben tot çò que fa que qual que siague l'escrivan anglo-saxon, que se passèja, trobara sens pena un estampaire disn la patria de "Molière". Sera parièr pels films, musicas, idèas filosoficas e altras... Veire la publicitat a la television, tres musicas sus quatre son anglèsas...
Lo capuditge universalisme e lo dògma de la gestion estatica de la cultura per l'Estat , dempuèi lo Sègle de las Lums, resultan , me pareis del besonh primièr d'assimilar d'autras culturas eterogènas al dedins del reialme. D'un mot per resumir de convencer lo subject del rei , pus tard lo ciutadan de la republica , de lo persuadir de la superioritat de la vida culturala de la cor, o ara , dins la continuitat , del tot Paris.

La politica culturala françèsa , de drecha coma de senèstra , reiala o republicana foguèt volguda, entre los sègles que per aquò.

Coma lo dis tant plan Monsen Lungheretti, (veire referencia ci jos) aquel modèl d'assimilacion es totjorn d'actualitat, levat que reverta uèi , de mai en mai a un fracatge ; que siague la França , l'Empiri; an pas pus la poténcia economica que podria l'impausar ( se parlava n'i a gaire d'imperialisme cultural) a de pòbles jutjats minors. Lo rei puèi auèi, lo President ( mas qual podria trobar una diferéncia dins lo domani cultural) comanda pels monuments, bibliotècas , musèus , nomena los responsables dels quite grands teatres d'estat que recaptan la part majora de las subvencions...
Mas lo messatge universaliste, assimilacionista, "francament etnocidaire ) pena de passar las tèrmes de l'exagònala republica, subretot aprèp las revòltas de las banlègas.
Los medias novèls , coma Internet , an fach petar aqueste modèl. la joventut se reconeis pas pus aqui dedins , mas adèron majoritariament a las valors anglo-saxonas ..
Las autò-declaracions d'universalisme fan rire l'estrangièr.
Lo drèch françès a l'excepcion culturala n'es plan la pròva de la paur dels pseudò-universalistes d'Estat? Totis son sus l'aparament,la defensa , lo replegament sus se... Soi susprès que los occitanistas siaguèssen d'accòrdi ambe aqueste biais falç, qu'es pas constitucional al dedins del "païs".

La baissa prevista de las dotacions, la fin d'unes emplècs "culturals" van encara mai afortir lo fenomèn... Ambe l'envèja de se replegar sus la comemoracion de la glòria passada, e la produccion d'aplèches pesucasses dins lo biais de Louis XIV e Versailles . com ... o Richelieu contra los Medicis... Que se troba plan dins lo fial del president .com. ( operacions còps de punh , qarcher e autres còps dins lo voide)
Lo moviment occitanista dèu pas esperar un cambiament de cap , mas puslèu al revèrs una crispacion ponchuda, sus l'apreneson del françès , de l'anglès e l'envèja quasi inagotabla de tuar definitivament las lengas regionalas.
Una fugida en dabant "universalisaire" que serviria pas tot compte fach , que d'aprendre l'anglès a l'escòla mairala , sens passar per la debuta es a dire la coneissança de la sia lenga regionala, l'occitan per nosautres...
Quna fin paures , per los "universalistes jacobins" ... Que de s'èstre tant batut per capitar de parlar anglès.
Lor donariam lo "consolamentum... se podiam
Mas paura consolacion per nautres...
Good bye Sirs ...

Veire ci jos l'article d'un siti sabantas, mas que l'autor del libre sosca pas una segonda al fach que lo modèl françès es fondat sus un imperialisme , nascut al sègle XII que pòd pas subreviure dins un monde dubèrt...

Crise dans la culture-Non fiction