Jasmin Boè l'escumenjat ?

Qual escrivèt:" la pichona patria es bien avant la granda"
Qual tornèt trovar una escritura per una lenga que degun o sabia pas pus legir?
De que respondre aital a z'un deputat ministre , (sonat Mr Dumon) que venia simplament de dire coma president de la Societat d'Agricultura des Scienças e des Arts en 1837 : Mais cette langue doit-elle vivre? Sera t-elle parlée par notre postérité aussi longtemps qu'elle le fut par nos pères ? Je ne l'espère pas , ou plutôt , si j'ose dire toute ma pensée, je ne le souhaite même pas."
E Jasmin trempèt sa pluma de vinagra e escriguèt:
Atal sarà, Moussu , d'aquèlo ensourcilhayro,
D'aquèlo lengo muzicayro,
Nostre segoungo may (maire). De sabens francimans
La coundannon à mort , dezenpuèy tres cent ans;
Taplà biù, saquèlà; taplà sous mots brounzinon.
Chez elo , las sazous passon , sonon , tindinon;
Et cent milo milès enquèro y passaran,
Sounaran, et tindinaran!"

Qual sonque legigèt pas lo poèma que li envejèt un poèta jova e desconegut que se sonava Mistral. Qual diguèt a Roumanille que li dubrissia la pòrta del Felibritge:
" qual sètz vos ?
- un dels vòstres remiradors , Josèf Roumanille (alara vièlh de trenta ans).
- Roumanille , me soveni d'aquel nom, mas cresiai que foguèsse lo d'un autor mòrt.
-Mossur , vesètz tornèt l'autre, ufanos , soi encara pron jove per escriure vòstra epitafa!"

Qual diguèt a un companh que partava per la provença a una amassada del Felibritge:
" puisque vous allez a Arles , dites leur qu'ils auront beau se reunir quarante et cent jamais ils ne feront le bruit que j'ai fait tout seul"
Era vertat Jasmin trapèt mai de monde que quin que siague. Pertot en Occitania , mas tanben en França, recebut pels reis , pels emperadors. Jasmin amassèt de millions de francs pels paures que o lo cal plan dire Jasmin fasia la caritat totjorn e pertot , e jamai quitèt son travalh de cofaire , per que sortissia del pòble e s'aimava mai que tot la poësia e se ganhava millions , jamais volguèt pas daissar tombar lo mestièr primièr.
Qu'òm imagina la glòria d'un tal òme , per tot recebut coma un prince , tradusit en angles , en alemand pertot, vesitat per Chateaubriand , Sainte Beuve , Nodier , Lamartine ; Litz cubèrt d'estrenas e d'argent sens ne servar ren per el. Un sant que!
Jasmin uèi seria una meteòrita .
Orgulhos Jasmin , qu'oblidèt pas jamai los amics , e que reneguèt jamai un dels sèus verses mème quand riscavan plan de desagradar.
Jasmin aimia de rire , de minjar , de cantar e d'escriure e dire sos poèmas a mai de cantar.
Tot, un òme viudant , tot, levat, un esclau de la mòda parisenca, tot levat una oèlha al servicis dels poderos ? Coma d'unes geloses lo pintrèron. Se sietèt un jorn, una minuta , sul tròna de l'emperador que lo gaitèt far estomacat...
Mistral a quarante ans venguèt a Agen e parlèt del davancièr glòrios per l'inauguracion de l'estatua:

Pèr la nacioun et pèr li fraire
Que reston a l'oustau e que menon l'araire
E parlon voulountous la lengo dou terraire,
Es un triounfle aqueste jour
Vaqui , perqué ièu , de Prouvenço,
Vène di Prouvençau paga la redevènço
Al grand trobaire ou Miejour.

Cossi se fa qu'avem oblidat aital lo grand , lo gigant Jasmin? Qual podria respondre a la question?

Commentaires

Posts les plus consultés de ce blog

Encara una nuèch

l'escorsa