Las femnas e Simone de Beauvoir.

"Om nais pas femna , òm o ven. Cap d'astrada biologica, psichic , economica, definis la cara que pren al sen de la societat la femala umana..." escriviatz dins "Lo Segond Sèxe"...
Es que mantenètz aquela analisi?
La mantèni d'a fons . Tot çò que legiguèri, vejèri,aprenguèri entre aquestas trenta annadas me confirmèt dins aquesta idèa. Se fabrica la femenitat, coma se fabrica la masculinitat, la virilitat. I ajèt mantunas estudias força interessantas de psicanalistis , de psicològues , o autres , per mostrar aquel fach. En particular, lo libre d'una Italiana, Belotto , Du côté des petites filles, que mostrèt d'un biais plan destalhat, a partir d'una esperiença de femna que trabalhèt dins las escòlas mairalas o prèp de maires jovas , que l'educacion de l'enfant , garçon o filha , es diferenta tre las primièras annadas. Aqueste libre mostra plan consi òm fabrica la femenitat qu'òm nos presenta coma una espècia d'instinct e de donadas e consi òm fabrica tanben la masculinitat. Alavètz , la societat buta son emprèsa tre lo primièr jorn sus l'enfant, mascle o femèla, d'un biais de fabricar en partent de la , coformement a las exigencias de nòstra civilisacion d'uèi , un òme que siague çò que se sona un òme, e una femna que siague çò que se sona una femna. Donc crèsi absoludament que i a de diferençias prigondas entre los òmes e las femnas , al prejudici de las femnas subretot tout compte fach. Aqueste diferençias venon pas de las naturas femenèlas o masculinas , mas de l'ensemble cultural. I crèsi de mai en mai.
E pensètz que lo sicut de las femnas a pas prigondament cambiat? Avètz escrich , dins "Tout compte fait: " Cresèguèri tròp lèu , quand l'escrivèri "Lo Segond Sèxe", a la victòria de las femnas."
Oc que pensèri que la victòria de las femnas seria ligada a la naissença del socialisme . Mas lo socialisme , es un raisve, exista pas endacòm mai . Los païses que sonèm socialistes auèi o son pas cap. E d'un autre biais , dins aquels païses diches socialistes , lo sicut de las femnas es pas milhor que dins los païses capitalistes. Enfin , benlèu que dins URSS quicòm se passa: las femnas trabalhan mai . Per ièu es una causa essenciala: la femna dèu d'aver son independencia economica. La ten de segur mai dins URSS . Sonque empècha pas que dèu tanben far lo trabalh de l'ostal. I a un molon de novèlas o de romans russas que mostran tot aquò mai plan.
Dins Francia , Las causas an pas bolegat?
De mon biais desanèron mai. Es a dire que i a mai de viòls , mai d'agressions d'òmes contre las femnas.
Cresètz que n'i a mai?
O OC ! n'i a mai!
Mas sai que s'en parla mai non?
S'en parla mai que n'i a mai. Vèsi totis los temonhatges que recuèlhi, que d'amigas recuèlhan , per exemple dins lors classas. D'un costat , s'en parla mai per qué encòratjèm las femnas de denonciar los viòls , alara que dusc'ara gausavan pas de ne parlar. Mas n'i fòrça mai . Crèsi que i a una asirença dels òmes per causa de l'emancipacion de las femnas que los rend mai agressius mai dangeiros que foguèron pas estats jamai enrabiats.
Mas i ajèt l'emancipacion?
I ajèt una cèrta emancipacion sur plan sexual de segur deguda a la contracepcion e deguda tanben , a la lei sus l'avortament , qu'es tarriblament mal applicada perque sabi pas quante i a d'avortaments legals per an , mas n'i a pas gaire , e encara un molon d'avortaments clandestins . Ia ajèt de segur una certa emancipacion , enfin una tolerançia mai granda dels parents o del mitan : es pus obligatòria que la filha jova arriva vièja al maridatge.
I a una certa emancipacion sexuala , çò que representa pas grand causa , perque la vertadièra emancipacion , es pas aqui que se tròba , que se tròba sul plan del trabalh, del trabalh economica e de las possibilitats de capitar la sia vida eca . Aqui , ia qualquas femnas qu'obtenguèron de promocions. Nosautras feministas , las sonèm las femnas alibis perque , per exemple , Melle Chopinet istant recebuda primièra a Politecnica - çò que de segur repròchi pas - servissia d'alibi perque d'òmes dison: "Ara , podètz èstre totas primièras a Politecnica " çò qu'es fals , perque per aquò far , cadria que los parents investiguèssen tant dins l'educacion de la filha que dins la del dròlle , çò que fan pas cap. Aquò's excepcional que de parents investisson dins las estudias d'una filha tant que dins l'educacion d'un masclon.
Disiatz, en 1966, dins vòstras discutidas ambe Francis jeanson : "Lo feminisme aquò's un biais de viure individualament e de lutjar collectiuvament ." Viure lo feminisme individualament consi far? E lutjar collectiuvament consi?
Tendrai totjorn aquela formula , es a dire , individualament , òm pòd ensatjar de se desliurar de las contrenchas economicas que pèson contar la femna , òm pòd ensatjar de trabar un mestièr defòra, de far una "carrièra" . Aquò dich , es dangeiros per que nòstra toca , çò que sonem lo feminsme radical, aquò's pas de prendre la placa dels òmes , prer cabuçar dins los meteis trapadors qu'elses. Per que las qualitats singularis que pòdon tener las femnas son las consequencias de lor opression : an pas aquela mena de rivalitat falorda dels òmes , aquel sentida del serios , aqueste sens del ròtle de jogar e aqueste gost del pòder.
I a quand mème una femenisacion considerable dins d'unes sectors , per exemple dins l'ensenhament.
Oc , mas dins la mesura onte un mestièr se femenisa , ven josevaludat. Per exemple dins URSS, i a una femenisacion de la medecina , gaireben totis los mètges son de femnas ; pel cop , se considèra ara lo fach d'èstre mètge coma s'aconsiderèt n'ia gaire lo fach d'èstre infirmièra...
Dempuèi quand vos aconsiderètz coma femenista radicala?
Diguèri tot temps qu'èra feminista -o diguèri per exemple , a Jeanson- disn la mesura ont feminsta per ièu , aquò volia dire que volontavi una identitat de sicut entre l'òme e la femna, e d'agalitat radicala entre l'òme e la femna. Mas coma parlavem tot ara de trabalh collectiu femenal , i avia pas cap de trabalh collectiu que m'interessèsse.
Aquò's sonque dempuèi 1971 o 1972 que rescontravi de femnistas jovas que me sonèron a perpaus dels problèmas de l'avortament, ambe las que començèri de trabalhar , tot en simpatia , per que èran pas femenistas per trapar las plaças dels òmes . E aquò una causa mai interessanta per ièu.
Se vei clarament çò que volontètz per las femnas ; mas que jutjètz possibla per elas per las dètz annadas de venir dins França?
Me pensi que , quand mème, se pòd ganhar quicòm , per que aèm ja ganhat la contracepcion, l'avòrtament . I a ara de procèsses contre lo viòl , una ajuda seriosa a las femnas batudas. S'endeven un moviment d'opinion, que los quites òmes i devon pas èstre insensibles....
Extrach del Monde sus una entrevista de 1978