La lenga desconeguda de Pahor: lo slovèn

La lenga desconeguda de Boris Pahor : lo Slovèn

Extrach de Marianne de mai

Auriá pogut , auriá degut èsser mondialament festejar. La fòrça de sos libres , la poténcia de son escritura ne fan naturalament , un dels escribans majors del sègle vingt. Fa una detzena d’annadas , son nom torna dins la tièra dels « nobelisables ». E , praquò, Boris Pahor solfina (sab ?) qu’anira pas jamai a Stockholm cuelhir los laurièrs que s’ameritariá son òbra.

« Boris Pahor, escriban triestan » se sona . Triestan solide qu’es. Nascut en 1913 dins çò qu’èra pas encara lo pòrt grand de l’Empire austrò-ongarènc , quitèt pas de cantar dins sos libres, los quites mai sornes, las beltats de la vila. Degun sab com’el far frenir las colors de l’Adriatica, rendre l’atmosfèra unenca d’aquesta ciutat , ont se crosèron los raisves de tant de romancièrs , de James Joyce a Paul Morand. Aqui es , a 95 ans passats , bon pè, , bon uèlh, bona aurèlha, que receb a la sia taula del cafè San Marcò, mitic establiment al sortilègi imperial, luòc de rescontra de tot vertadièr prosator triestan.

Las camisas negras espauragavan totes los que mai o mens representavan la « cultura ». Lo fascisme triomfèt.

Es aital qu'enebirèron lo slovène dins las quitas carrièras de la vila, que las autoritats faguèron escalfats los noms de las lausas dusca dins los cementaris e escalprats de noms escriches en Italian.

Mas l’escriban passèt las guèrras e entre la darrièra foguèt desportat dins los camps de Struthof , Dora, Dachau, BergenBelsen ? Ne’n tornèt trebat ; trebolat , espaventat de ‘l abjeccion qu’atenjèt nòstra fe dins la dinhitat e la libertat de l’òme »

E per el escriure dins la sia lenga mairala venguèt sinonim de resisténcia…

Mas mai encara de solitud e d’isolament

Sarrava los 77 ans quand foguèt publicat per las edicions de « La Table Ronde » e qu'arriba la debuta d’una reconaissença internacionala(aici aimaria plan de saber se Pahor es plan una descubèrta d'un editor françès , o l'edicion françèsa d'un editor estrangièr?). Qu’es reconescut per totes coma un escriban gigant. Levat que lo Slovène es pas gaire una lenga portaira, l’italian tanben, lo françès un pauc mai (aital o dis l'article de Mariane ).

Mas quand son los escribans glorios complètament desconeguts?.

Benlèu una critica de far a la « desclaracion des dreches e devèrs de la lenga e de la pensada de la lenga » de Monsen Menshonic.

Que Boris Pahor es un engenh , que porta son engenh a la sia lenga slovena.? De segur Oc. mal qual o auria sachut sens las "traduccions"?

Dons los quites eveniments que ne’n parla Menshonic , los qu’enauçan la lenga d’un païs , a començar per las obras majoras d’ escribans d’engenh son possibles qu’ame un cèrt nivèl de potencia economica qu’entraina una reconaissença internacionala. Senon se lo païs es pichon , e la potençia tanben , la « grandor « de la lenga grèlha pas als uèlhs de la comunautat internacionala.

De legir ; Pelerin parmi les ombres La Table ronde

La porte dorée : ED du Rocher

L’appel du navire Phebus