Lo sòmi occitan; raisve o realitat?
L'occitanisme un sòmi?
L'occitan una lenga ? L' òme occitan existís?
Uèi e de mantuns còps
ausissèm se pausar las questions sus la realitat de totes los mots
derivats del mot primièr òc? Vertat qu' Occitània sembla perduda
dins la bruma , coma la citat negada d' Ys.
Solide qu'avèm de nos
pausar la question sus l'estacament qu'avèm de l'idèa que dins
nòstre miègjorn , i a encara per transparéncia , quicòm que
revertariá un pais, que poiriá , que deuriá viure , e vertat
que viu encara e totjorn.
Clar que de pausar la
question d'aquel biais , aluènha fòrça totes los que tròban
òrra, l'idèa de parlar una lenga comuna ame los estrangièrs del
vilatge vesin, e que «còdan» al nivèl de la familha , del
vilatge , a mai al nivèl d'un despartament .
Ambe lo TDF Mistral mòstra
que sap , tre la debuta, que lo «miègjorn ten una lenga , veire un
tresaur». Ten lo meriti grand d'aver escriu lo TDF qu'es pas gaire
lausenjat pels occitans e qu'es pr'aquò un monument .
Mas una lenga es lo
testimòni major de l'identitat?
Non pas. Los irlandeses ,
los galeses , los escoceses parlan pas gaire lor lenga. Parlan pas
qu' angles, mas que degun s'avisèsse pas de lor dire que son
venguts «rosbifs»!
La lenga , es lo recapte
major de l'identitat ? Per de verai seriá escarnir lo francès que de
creire que sèm completament nus sens la lenga , o encara d'oblidar cossi la
lenga de Molièra s'es impausada en passant de morralhs a las autras
lengas vesinas , e qu'es tant clara que s'impausarià per la gracia divenca, per tal dire naturalament.
Cresi que l'occitanòfila
viatja pas gaire. D'un autre sicap i a doas menas d'occitanofònas
los que son totjorn demorat dins sa tuta e los que se son arencadas
las raices coma o canta Brassens dins «Auprès de mon arbre» .
Per aver trabalhat endacòm
mai,de ma pichòta experiéncia pòdi dire que soi pas de Paris , ni
d' Isla de França , soi pas picard , ni borguinhon , ni berichon ,
ni alsacian , ni breton , ni corsa, ni basc coma soi pas italian ,
ni espanhòl ,ni creòl , ni alemand , ni angles ( e que pel catalan
sabi pas ; i soi pas encara anat ).
Alara que me demòra? Se non un pais al miègjorn ont me soi pas jamai sentit estangièr .
Alara que me demòra? Se non un pais al miègjorn ont me soi pas jamai sentit estangièr .
Regreti d' o dire mas
soi arribat dins la capitala sens reirà pensada , tre la sortida de
l'escòla , qu' al revèrs èri quitament volontari per
trabalhar amont, descubrir las femnas del molin Roge , las
nuèches falordas mas intellectualas de la Rotonda , del cafè de Flòre, la
revolucion en marcha coma disiá Maò, puslèu o çò que cresiái,
levat qu' al cap de l'an comprenguèri , qu' èri estat enganat
d'a fons , me caliá descanilhar aviat , qu'èri pas d'aqueste pais e
que ne poiriái pas jamai n'en èstre . A mai faguèri qualques
talhièrs al negre dins lo XVI o VIII arredondiment , qu'acabèron
de me far comprene qu'èri en tèrra estrangièra. Seriá tròp long
d' explicar. Mas tombèri de naut.De segur foguèrem un molon a lo prene aital. Quant son encara embarrats amont? Quantes raisvan pas que de davalar al "païs" ? De segur los temps cambian , los joves se parlan ambe lo smartfòna, en anglés !
Es aital que me venguèt
una allergia subta a Paris , e la sentida bronca de l' alteritat
dins las autras regions franchimandas.
M'en vau passar suls
detalhs de mon caminament qu'interessarà pas degun, levat per dire
que la volontat universalisaira de l' Estat «francés», me pareis de
mai en mai una mena d' esquisofrenia que dona lo vomit .
Malastrosament es aquela vista «generosa» coma o disiá lo J Ferry
als pòbles d'Africa , lo que nos endralhèt dins la guèrra,
qu'agrada fòrça a mantunes occitans. Per de qué?
Mas se tròba que l'òme
es pas un pòrre. Es aital. Pòt pas grelhar de pertot. Li cal son
terrador per respelir .
Se cal pausar la question
de saure per de qué aquela vista de la capitala dels dreches de
l'òme, de la femna e dels canhons, agrada tant e mai als occitans,
parli de los que comprenon encara l'occitan.
Qu' en i furgant de tot
costat n'arribèri a la conclusion qu'es pas qu' economic.
Òc l'òme occitan tremola
per l'avenir de la SOCIALA e de sa retirada . E a rason.
Uèi es vengut lo temps
del taylorisme e de l ' uniformitat, Per Leroy Merlin qu''òm siá a
Rouen o al Clapas aquò's dins la ZAC Avenguda de Paris , per
Gifi, Leclerc, Casto, Carrefour , aquò's parièr, la pòrta a drecha
al cap del corredor . Totas las vilas se revèrtan . Totes los
espacis de leser se semblan. Encara mai en Franca que son las elèits
de l' ENA ,d' HEC las de Paris que viran als quatre caires exagonal
per impausar un esquèma director identic. E los prefèctes i
permejan.
Seriá ja una rason d'
aparar l'idèa de la nòstra identitat, que de votar per lo biais d'
alenar un pauc mai naut e fòrt , per que nos donèsse lo sembla aire
de la libertat !
Poiriái parlar tanben de
la pesca a la trocha , del cambajon que te manjas sus un rocàs a
l'abroa d'un riu, dels tripons que tastàvem a las nòus oras, lo
dimenge a Sant Geniès a cò de Charrier , al vin gostat ambe los
amics , a la canèla, dins una cava de la banlèga de Montpelhièr ,
d'una lèbre cosinada sus las cendres , de sardinadas sul fuòc de
vises , dins las vinhas en fintant, luènh las lums de la fèsta
d'estiu de Palavas , endacòm dins Gasconha te parlaràn encara de
las palombièras , o dels carnavals ... En Provença que te sabi
ieu...
Me diretz qu'es una
Panholada . Pagnòl qu' ofrís justament l'exemple de l'Eden
occitan, e de quicòm que degun pòt pas çigonhejar e qu'es la marca
plonda de la nòstra cultura. L' «umanisme» . Los remembres que nos
tornan e que nos fan soscar lo monde ancian per se pensar qu'un
autre monde es possible. De bovarisme tot aquò? Qu'èra melhor,
mas mens que lo dels aujòls per çò que n' ai vist . E pas lo
fracàs, la cultura del fracàs .
Pr'aquò , d'aquesta passa
i a de signes qu'enganan pas , mon vesin que me diguèt que lo seu
filh qu'avia capitat a totes los examèns , e que se podiá trapar un
pòste polit dins la capitala e que causiguèt de venir regent per
un salari del tèrç a Tolosa . E encara la d'un autre coble de
joves de parisencs que causiguèt de fugir la capitala , alara que
se tenián totes los diplòmas e las situacions per « capitar» a
Paris. D'autres que vòlon pas quitar Pau per Tolosa que revèrta de
mai en mai Paris.
Mas que uèi , los joves
an sentit l'avenir , que causisson de viure dins una vila mejana ,
veire pichona. Se faràn pas colhonats pel miratge parisenc.
Politicament ven fòrça
interessant de notar que las valors «republicanas» qu'agradan tant
e mai als occitans vièlhs , valors en majora part somiadas son en
passa de desbordelar. Non pas que se'n calguèsse rejovenir , mas
ara se vei plan la tòca de l'UE , un espandi de l'OTAN per far la
guèrra a Russia?, a China ? , se vei çò que nos preparan ame lo
contracte del TAFTA , l' aspartam per exemple produch cancerigèn
conegut dempuèi mai de vint ans , çò que va arribar als pichòts
noiridaires de galinas , de vedèls , de rits, agricultors de
tota mena, e çò qu'es la mondializacion dins tota sa cruseltat.
Eca eca eca .... Parlarai pas de l'industria que n' i a pas cap.
Ara avèm la venda dels
barratges d'electricitat pel poder socialista e de la drecha , coma
de las autòrotas , tres còps pagadas e tres còps panadas....
Los occitanistas son al
mitan del ga e se demandan encara çò que cal far per salvar
Occitània?
Nos cal sortir de l'UE leu
leu e demandar lo drech de viure nòstra vida defòra d'aquel monde.
Little is
beautiful.
Commentaires
Enregistrer un commentaire