Desir de joinessa

Un peis sonat Occitania, o lo Vièlh òme e la Mar

istoria per de rire

L'òme es vodat a la benaürança. O voliái dire puslèu, qu'aquel estat es subretot lo de l'enfant. Natural per tal dire de naissença. Vertat . Ne'n coneissi pas un qu'escapa a la rega majorala. Qu'es pas de creire. Una disposicion naturala al benastre. Qu'òm lo daissèsse tot sol e l'enfant vengut òme seriá perfièchament content. Que d'un biais , òm podriá se pensar que la vida , la societat , sabi pas encara mai , tot far que , gaireben totes , perdrem pauc a pauc totas aquelas disposicions al benastre, que se pòdon notar aisidament, dins la joventut.

L'enfant , la dròlla , viu ambe la poësia de la Tèrra , de la creacion, al seu benastre . Aquò's aital que l'enfant pòt veire las fòrmas que se dessenhan sus las parets de la cambra o a las nívols. Causas estranhas que las veirà de mens en mens.

Me fa pensar de l'istòria del « Vièlh Òme e de la Mar » . A la debuta, lo peis es bèl, un peis qu'es pas de creire, mas las bestias lo rosigan per en dejós. La lucha feruna se persèc e, fin finala , es a dire a la fin de vida , l'òme completament desemplenat de sos pantais, revèrta pas qu'un vièlh imbecile, que repàpia lo sovenir perdut .

Pr'aquò, èra vodat a la benaürança .... Que la teniá en el , que l'aviá dins la pèl sens que degun l diga.

Traça ja, baste que lo papa o la mama li empeguèsson son poton cada matin e cada ser, e aquí l'avètz lo solelh. Aquò sufís. Lo solelh aquò's un poton que pica , que lo quiti papa sentiguèsse a tabac, o que la maman t'eissuga violentament lo nas, avant de te butar a la pòrta de l'escòla.

Los ausissi los que te disián totjorn dins las raubas de la maire, : « encara una istòria degotanta de bugada italiana e de perfum de supermercat » , sabètz quand es ora de partir , mas que l'ora arriba tròp lèu. Ieu sabiái pas quand èra l'ora. E venguèt lèu. Levat que lo papa escotèt tindar lo relòtge celèstial e partiguèt a l'ora petanta a quaranta e un ans , en nos daissant sul cai.

E ieu partiguèri tanben cap als sòmis . Dins las nívols del remembre benastruc.

D'en primièr foguèt pas que l'istòria d'un pichon « Poucet » , que m'agradavi l'amnesia , e lo recaptage de totes los remembres possibles , coma lo darrièr paquet de gauloises sens filtres , e las darrièras pels dal papèl de Job , fins e blancs , coma de pelses de Luna . Coma s' aquelses sinhals segurs de vida, me pòscan far oblidar la realitat de la seuna mòrt.

Legiguèri un jorn que las dròllas contunhavan de jogar ambe la petetas, e los enfants tanben de se persègre , dins lo fangas dels camps de concentracion .

Pròva que l'enfant es vodat al benastre. E pròva que mantuns còps , cal pas una vida per li levar son espèr d'enfant , e d'autres còps , un brave moment per que lo malastre capite de traucar son arma leugièra .

Un còp èri, que faguèri pas que de dormir de longa , coma un boa qu'auriá engolat un singlar per las banas de davant , que de somiar , que de li parlar , mas que la vida es tròp fòrta. Quand bufèt un vent de falordisa e d'oblit , coma lo sonavi, qu 'alenava aquel vent òrre d'unas setmanas , e que son cant udolaire me fasiá encara mai colpable, de l'aver oblidat d'unas setmanas.

Benlèu que l'oblit es necessari .

Que seriá vengut lo peis del Vièlh òme un còp penjat sul cai?

Que se passariá dins lo cap , que se l'òm contunha de servar totes los sòmis de l'enfançia ?

La vida seriá pas que la lucha per aparar los espèrs de la joinessa.

E lo pus longtemps possible?

Mas imagina que lo peis siá encara viu e bèl . Que se sone occitan, una raça que contunha de pas crebar? E que d'unes soscan pas que de lo menar al pòrt . Es que caldriá lo menar al pòrt ? O lo daissar liure, liure de s'enauçar , qu'aquela mena de peis , i arribar pron plan , al ras de las èrsas de volar.

Alara que los occitans son los pescaires . Mas son los pescaires d'un soscadis eterne de libertat . E que lo peis que tenon al cap de son idèa , aquò's lo remembre gigant d'un recòrd d'enfant.

Un estat de libertat , que la societat d'ara, qu' es pas que l' esqueleta de la libertat, l'ombra de la libertat del nòstre avenir , de la nòstra enfància , alara que, demòra encara e totjorn un peis mai que bèl , dins la sorga desconeguda, que bolega, al cap de la linha e que tira lo barca dempuèi totjorn.